|
 |
Historia regionu miała znaczący wpływ na ukształtowanie się
grupy etnograficznej Puszczaków i ich kultury. Elementy tej kultury
niosły do Puszczy kolejne fale osadnicze z Mazowsza, Mazur, Podlasia
i na terenach nadnarwiańskich zlały się one w jeden charakterystyczny,
do dziś znany obraz. Ważnym momentem była tu chęć odróżnienia się
od okolicznej ludności pańszczyźnianej, podkreślanie swej godności
i wolności. Z drugiej strony, na obraz mieszkańców Puszczy Zielonej
wpływ miała gospodarka. Rolnictwo miejscowe przez niską jakość gleb,
słabe narzędzia nie było w stanie utrzymać rodziny kurpiowskiej.
Szukano więc źródeł dodatkowego dochodu, którym stały się liczne
rzemiosła i rękodzieło wiejskie. Stąd rozwinęły się na Kurpiach:
ciesielstwo, stolarstwo, plecionkarstwo, tkactwo (lniane i wełniane),
bursztyniarstwo. Konieczności handlowe zmuszały do solidności wykonania,
ale obcowanie z przyrodą wyrabiało też poczucie estetyki, wrażliwość
na piękno. Walory artystyczne spotkamy bez mała w całej wytwórczości
regionalnej. Dotyczy to zarówno chałupy, gdzie dekorowano szczyt
stojący frontem do drogi, drzwi wejściowe do chaty, umieszczano
na chałupie pięknie zdobione nadokienniki czy śparogi na dachu.
Sprzęty domowe również posiadały zdobienia snycerskie lub rzeźbienia,
malatury (skrzynie), ozdobne tralki. Ze stolarstwem wiąże się rzeźba
ludowa, w każdej chałupie była Pasja czyli Chrystus na krzyżu, we
wsi wystawiano liczne kapliczki (domkowe i słupkowe) z figurami
świętych.
Najbardziej
interesującymi, a jednocześnie kontynuowanymi do dziś są wyroby
związane z obrzędowością. Dotyczy to zarówno wycinanek, kierców,
bukietów zdobiących dom w okresie świąt jak też zabawek choinkowych,
wypieków z ciasta na nowy Rok, pisanek palm wielkanocnych.
Samowystarczalność gospodarki kurpiowskiej sprawiała, że gospodyni
sama tkałai szyła stroje dla rodziny i do dziś haft oraz koronkarstwo
jest jedną z popularniejszych dziedzin wytwórczości regionalnej.
Wymienione w skrócie główne dziedziny rękodzieła kurpiowskiego przetrwały
do dziś, na co niewątpliwy wpływ miało ogromne przywiązanie ludności
puszczańskiej do tradycji, do kultury dziadów i ojców, którą należy
zachowywać. Bez względu na zmieniającą się również na terenie regionu
sytuację gospodarczą i poziom życia kontynuację tradycji wyraża
się też w kulturze duchowej (muzyka, pieśni, tańce) i obrzędowości.
Bogactwem regionu, jest także plastyka wiejska, zwyczaje, głównie
związane z dorocznymi świętami kalendarzowymi, łączące wiarę Kościoła
z doświadczeniami, zabiegami i działaniami minionych pokoleń.

Folklor.
Zaproszenie z gmin.
Wśród
licznych zwyczajów
ludowych na Kurpiach tylko ich część posiada walory widowiskowe.
Dlatego też szereg zwyczajów czy obrzędów zostało opracowanych scenicznie
i prezentowane są na imprezach folklorystycznych w poszczególnych
gminach.
Czarnia
W pierwszą niedzielę czerwca prezentowane jest widowisko „Na łowy”
przypominające i ukazujące dawne zwyczaje myśliwskie „na puszczy”.
Widowisku towarzyszy przegląd zespołów regionalnych i kiermasz twórczości
ludowej.
Kadzidło
 |
Gmina
Kadzidło zaprasza turystów z kraju i zagranicy na kilka imprez folklorystycznych.
Pierwszą z nich (marzec) jest impreza „Śladami Kurpiów”, podczas
której obejrzeć można widowisko obrzędowe, pokaz miejscowego rękodzieła,
spotkać się z twórcami ludowymi.
Najbardziej znane jest „Wesele Kurpiowskie” (trzecia niedziela czerwca),
duże widowisko rozgrywające się na terenie całego Kadzidła, a przybyli
turyści stają się autentycznymi gośćmi weselnymi.
Podczas „Niedzieli Kadzidlańska” (pierwsza niedziela września) odbywa
się interesujący Turniej Wsi - prezentacja dawnych zajęć gospodarskich,
przegląd zespołów śpiewaczych i tanecznych, kiermasz sztuki ludowej.
Lelis
W październiku, podczas imprezy „Kurpiowskie Granie” gromadzą się
w Lelisie muzykanci kurpiowscy, zarówno ci „zawodowi” (z zespołów
regionalnych) jak i amatorzy, grający w domu dla przyjemności własnej
i sąsiadów. Rozwijająca się z roku na rok impreza staje się ważnym
świętem muzyki regionalnej.
Łyse
Najstarszą i najpopularniejszą imprezą Kurpiowszczyzny jest konkurs
plastyki obrzędowej - „Palma Kurpiowska”. W Niedzielę Palmową, wokół
drewnianego, zabytkowego kościoła odbywa się najbarwniejsza chyba
procesja z palmami. Stałymi elementami tego święta jest konkurs
na najładniejszą palmę, wystawy, występy zespołów regionalnych,
jarmark ludowych.
Myszyniec
W ostatnią niedzielę sierpnia na polanie w Zawodziu (4 km od Myszyńca)
odbywa się duża, ogólnopolska impreza „Miodobranie Kurpiowskie”.
Składa się na nią widowisko zakończenia miodobrania w puszczy, występy
zespołów folklorystycznych i artystycznych, kiermasz wyrobów z miodu
oraz sztuki ludowej.
Zarówno wymienione jak i pozostałe gminy powiatu ostrołęckiego zapraszają
nie tylko na konkretne imprezy. Walory przyrodnicze tej ziemi -
specyficzny mikroklimat, czyste wody, wielość lasów, liczne rzeczki
i strumienie, ciekawa historia i życzliwi ludzie gwarantują doskonały
wypoczynek w każdej porze roku. Puszcza Kurpiowska jest miejscem
gdzie można uprawiać różne formy turystyki (rowerowa, wodna), zajmować
się wędkarstwem, grzybobraniem, wybrać się na bezkrwawe łowy z aparatem
fotograficznym lub zetknąć się z aktualna jeszcze sztuką ludową.
Rozwijające się w regionie gospodarstwa agroturystyczne umożliwiają
wspaniały wypoczynek, wiele jest też miejsc, zwłaszcza w pobliżu
rzek, dogodnych do biwakowania. Powiat ostrołęcki - czy szerzej
- region kurpiowski leży na ważnych trasach: z Warszawy do Suwałk
i z Warszawy do Olsztyna. Warto więc, choć na chwilę, odwiedzić
te tereny,
a może spędzić w ciszy i spokoju kilka dni.
|
|